Agréu
Ilex aquifolium
Aquifoliaceae
Àutri noum : Gréu, Griéu, Fouito-pastre, Grifueio, Garrus.
Noms en français : Houx, Bois franc.
Descripcioun :Planto proun couneigudo emé si fru rouge (gréule), si fueio larjo, verdo e lusènto e souvènti-fes pougènto (mai pas toujour). Vèn bèn souto li roure o peréu dins li faié. Segur qu'anas pas vous engana emé lou verbouisset qu'èi bèn mai pichot (e un soulet pouchoun).
Usanço :L'agréu servié à passa tèms au nostre, majamen pèr faire de visc (emé la rusco) pèr aganta l'auceliho. Lou grèule èi proun empouissounant. Soun li fueio que sèrvon pèr faire de tisano (proun amaro) e de "vin de gréu". Acò èi vertuous contro li fèbre, lou toussi (verdau), li mau d'os e li verme dóu quiéu .
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ilex
Famiho : Aquifoliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ilex aquifolium L., 1753
Erbo-di-mousco(-di-fueio-luencho)
Epipactis distans
Orchidaceae
Nom en français : Epipactis à feuilles distantes.
Descripcioun :Aquesto erbo-di-mousco trachis en mountagno subretout dins li pinèdo à pin-gavot. Es uno planto rèdo e drecho que porto de fueio de 30 à 70 mm, espassejado, un pau redouno e subretout dreissado contro la cambo à 30-60°. Lou bout de la labreto (epichile) èi blanc alor qu'avans èi marroun (ipochile). Li tepalo d'en dedins soun pulèu un pau roso. Poudèn apoundre que li poulinìo parton en douliho après quàuqui ouro (mai pas dessuito).
Usanço :Lis erbo-di-mousco podon servi à sougna li plago e à neteja (detergènto).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epipactis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 14 à 16 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Bos caud
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Epipactis distans Arv.-Touv., 1872
(= Epipactis helleborine subsp. orbicularis (K.Richt.) E.Klein, 1997 )